A te pompy też Pan zakłada?
– A te pompy też Pan zakłada? – to pytanie coraz częściej pojawia się w moich rozmowach z Klientami. Rynek systemów grzewczych w Polsce obserwuję już od dobrych 10 lat. Podlega on wielu różnym trendom, w tej chwili głównie proekologicznym. Pompy ciepła są promowane w programach rządowych i mediach ze względu na swoją małą emisyjność do środowiska. Dla właścicieli domów ważne są przede wszystkim wygoda użytkowania i szybki zwrot wydatku poniesionego przy zakupie urządzenia. Dobrze dobrana mocowo pompa ciepła, skonstruowana z solidnych podzespołów, gwarantuje niewielkie koszty ogrzewania domu na długie lata. Właścicielom mieszkań i domów narażonym od kilku miesięcy na duże wahania cen opału, polecam szybki rachunek kosztów początkowych i późniejszej oszczędności. Najczęściej słyszę w odpowiedzi lekko zdziwione: „W sumie to się jednak opłaca”.
To właściciel decyduje jaki rodzaj ogrzewania zastosuje w nowo powstającym lub modernizowanym budynku. Pompa ciepła jest wyborem o tyle bezpiecznym, że spełnia bardzo wygórowane normy emisyjności i energooszczędności. Posiadacze tego systemu nie muszą się więc obawiać zaostrzanych co pewien czas przepisów. Pompy nie będzie trzeba za kilka lat wymieniać na bardziej ekologiczne rozwiązanie, bo pod względem wpływu na środowisko nie można jej wiele zarzucić. Dzięki pompie polepszeniu mogą również ulec stosunki sąsiedzkie, jeśli z komina obok nie docierają do nas nieprzyjemne efekty działania przestarzałego lub niewłaściwie użytkowanego pieca. Widziałem też bardzo oryginalne zagospodarowanie wcześniejszych pomieszczeń służących do przechowywania opału. Z brudnej komórki na węgiel jedna z moich Klientek zrobiła np. pokój zabaw dla dzieci.
Jak działa pompa ciepła?
Niektórzy właściciele domów nieufnie podchodzą do nowości. Korzystali do tej pory ze standardowych systemów np. pieców węglowych. Ich zasada działania jest bardzo prosta, bo polega na spalaniu określonego paliwa. Chociaż sama pompa ciepła jest urządzeniem dość złożonym, jej zasada działania również opiera się na prostych zasadach. Energia pobierana jest z otoczenia i to w sposób nienaruszający zasobów naturalnych. W zależności od rodzaju pompy ciepła tzw. dolnym źródłem może być powietrze, woda czy solanka.
Pół żartem, pół serio wspominam swoim Klientom, że po pobraniu energii, w pompie dzieje się magia. A to dlatego, że tradycyjna grzałka oddaje tyle energii, ile pobrała. Współczynniki efektywności pomp ciepła są wyższe. Upraszczając skomplikowane parametry techniczne, oznacza to, że pompa oddaje 3-4 razy więcej energii niż pobrała. Jak to możliwe? Odpowiadają za to procesy, które zachodzą we wnętrzu urządzenia. Dlatego tak ważne jest, żeby każdy element pompy pochodził od producenta specjalizującego się w omawianych rozwiązaniach.
Za odbiór ciepła odpowiada układ parownika wraz z wentylatorem. Wentylator rozpędza strumień powietrza obmywający wymiennik ciepła. Renomowanym producentem tych rozwiązań jest np. Wolong. W przypadku tego producenta urządzenia mają standardowo moc 102 W
i prędkość obrotową 920 obr/min. Wraz z wirnikiem o 3 łopatach zapewnia to bardzo dobrą wydajność wymiany powietrza. Modele o niższej mocy grzewczej wykorzystują wyłącznie jeden wentylator. Dla jednostek o większej mocy grzewczej zastosowano układy z dwoma wentylatorami. Powietrze trafia w kolejnym etapie na parownik, na którym następuje oddanie ciepła do czynnika chłodniczego. Wymiennik ciepła jest pokryty folią hydrofobową, która zabezpiecza go przed gromadzeniem się wilgoci i skroplin. Odpowiednio duża powierzchnia wymiany ciepła umożliwia skuteczny odbiór energii – również przy mniej korzystnych warunkach atmosferycznych, nawet do temperatury -20°C.
Jaki rodzaj pompy wybrać?
Warto zdać się na wykwalifikowanego instalatora jeśli chodzi o dobór pompy. Dlaczego najczęściej polecam pompy powietrze-woda? Wpływa na to szybkość montażu (ok. 1-2 dni) i możliwość podłączenia do większości istniejących instalacji. Pompy tego typu nie wymagają zagospodarowania większych przestrzeni wokół domu jak np. pompy gruntowe a osiągają bardzo dobre współczynniki wydajności w naszym klimacie. Np. pompy Blaupunkt były przed wprowadzeniem na polski rynek, testowane w naszych warunkach klimatycznych. Chociaż temperatury w Niemczech są bardzo podobne, informacje zawarte w kartach technicznych odpowiadają ściśle „zachowaniu” pompy w Polsce. Oczywiście nawet na terenie Polski klimat różni się w różnych lokalizacjach, ale nowoczesna pompa nie traci wiele na efektywności nawet podczas surowej zimy w górach. O ile jest odpowiednio dobrana.
Pracę na pompach Blaupunkt podjąłem stosunkowo niedawno ale mam już grono zadowolonych użytkowników. Chociaż w swojej pracy opieram się głównie na danych technicznych, moją uwagę zwrócił na początku oryginalny design urządzeń – grafitowy kolor i niewielkie rozmiary. Dla wielu właścicieli domów ważny jest aspekt estetyczny, zwłaszcza jeżeli pompę musimy umieścić przy froncie budynku lub w innym reprezentacyjnym miejscu, np. w ogródku gdzie Klienci będą często wypoczywać. Typ pompy można indywidualnie dobrać, ponieważ pompy powietrze-woda Blaupunkt występują w dwóch wersjach: split i monoblok.
Często pojawia się pytanie, która pompa jest lepsza, ale niestety muszę rozczarować zwolenników jednoznacznych odpowiedzi. Zresztą o zdecydowaną rekomendację trudno również w internecie czy artykułach branżowych. Każde z tych rozwiązań ma swoje plusy i minusy. Dobór pompy trzeba oprzeć na oczekiwaniach przyszłego właściciela a czasami uwzględnić również warunki montażowe. Splity składają się z dwóch jednostek: wewnątrz budynku montuje się m. in. część układu chłodniczego, wymiennik, grzałkę przepływową, pompę obiegową oraz wyświetlacz. Na zewnątrz znajduje się parownik, sprężarka, wentylator, silnik wentylatora i zawór rozprężny. Monoblok to kompletny układ chłodniczy zamknięty
w jednym urządzeniu. Znaczenie mają rozmiary pomieszczenia przeznaczonego pod pompę
i lokalizacja wentylatora na zewnątrz budynku.
Po co ten audyt?
Każdy dom jest inny. Nigdy nie zakładam co zaproponuję Klientowi przed szczegółową rozmową i oceną między innymi ocieplenia domu. Muszę również zobaczyć istniejącą instalację i zakres prac, związanych z podłączeniem do niej pompy ciepła. Źle dobrana pompa nie poradzi sobie z efektywnym ogrzaniem budynku (jeśli jest „za słaba”) lub będzie taktować i generować wysokie rachunki oraz szybciej się zużywać (jeśli jest „za mocna”). Ponieważ bazuję na poleceniach, muszę dbać nie tylko o właściwe zamontowanie urządzenia, ale jego długoletnią, bezawaryjną pracę. Wybieram producentów, którzy oferują duży zakres mocy pomp, żeby jak najlepiej dopasować ją do konkretnego domu. I właściciela, bo niektórzy są bardziej „ciepłolubni” niż inni. Muszę wtedy uwzględnić w obliczeniach wyższą temperaturę, która będzie zadawana pompie.
Wspomniane już Blaupunkty polecam wymagającym Klientom, ponieważ mają wysokie klasy efektywności energetycznej. W testach przeprowadzanych przez TÜV SÜD uzyskały one, zależnie od temperatury systemu grzewczego z którymi by współpracowały:
- dla temperatury zasilania co 30°C – klasa energetyczna A+++
- dla temperatury zasilania co 55°C – klasa energetyczna A++
Dodatkowo wszystkie pompy ciepła marki Blaupunkt posiadają możliwość zdalnego zarządzania, co ułatwia ich prawidłową obsługę. Nowoczesny system monitoringu online zapewnia podejrzenie pracy pompy w każdym momencie. Zarówno właścicielowi jak i serwisantowi, co znacznie ułatwia konserwację. Nowoczesne pompy ciepła są urządzeniami inteligentnymi, co oznacza między innymi że wykonują autodiagnostykę. W momencie pojawienia się jakichkolwiek usterek lub rozbieżności względem prawidłowych parametrów, pompa sama poinformuje użytkownika. Takie działanie pozwala zapobiec poważniejszym uszkodzeniom pompy, bo ten wirtualny asystent wykonuje przegląd 24 godziny na dobę. A nawet jeśli pompa nie poradzi sobie sama, autoryzowany serwis Blaupunkt działa w całej Polsce, więc realizacja np. gwarancji jest mało kłopotliwa.
Czy to się opłaca?
Osoby którym trudno jest podjąć decyzję o zakupie pompy ze względu na stosunkowo wysokie koszty, często nie biorą pod uwagę swoich obecnych wydatków na ogrzewanie. Podliczenie kosztów użytkowania nieefektywnych urządzeń w skali roku lub jeszcze dłuższej perspektywie, może być zaskoczeniem. I wskazywać na to, że właściciela domu jednak stać na pompę, gdyby ten wydatek rozłożył sobie na mniejsze raty, przybliżone do rachunków. Jest wiele instytucji, które na systemy OZE proponują preferencyjne finansowanie. Funkcjonuje również kilka dofinansowań ogólnopolskich i regionalnych, które polecam osobom zaskoczonym skalą wydatku. Po odliczeniu dostępnych ulg, może się okazać, że zmniejszył się on nawet o 50% lub więcej.
Stanowczo odradzam, jeśli Klient chce oszczędzić na jakości urządzenia albo zrezygnować z ważnego elementu układu, np. zbiornika buforowego. Również korzystanie z usług niewykwalifikowanych instalatorów i serwisów może skutkować nieprawidłowościami
w działaniu systemu. Pompa ciepła opłaca się wtedy, jeżeli posłuży przez długie lata. Gwarancją tego jest dobór odpowiedniego producenta i firmy, która będzie czuwała nad działaniem urządzenia w przyszłości. Na szczęście na rynku jest coraz więcej profesjonalistów, którzy wiedzą jak ważny jest każdy najmniejszy element procesu sprzedaży pompy ciepła – od właściwie wykonanego audytu, przez montaż zgodny ze sztuką aż po rozwiniętą obsługę posprzedażową i doradztwo dla posiadaczy pompy ciepła.